Çok sayıda organda büyük hasarlara yol açarak hayat mühletini kısaltabilen obezite, sıhhatsiz beslenme alışkanlıkları ve hareketsiz ömür stilinin da tesiriyle son yıllarda dünya genelinde süratle yaygınlaşıyor. Dünya Sıhhat Örgütü; tip 2 diyabetten kalbe, hipertansiyondan kansere dek önemli hastalıklara yol açabilen obeziteyi 21. yüzyılın en önemli sıhhat sıkıntılarından biri olarak tanımlıyor. Türkiye İstatistik Kurumu datalarına nazaran; ülkemizde yaklaşık her üç bireyden neredeyse ikisi fazla kilolu yahut obezite hastası olarak karşımıza çıkıyor. Acıbadem Bakırköy Hastanesi Genel Cerrahi Uzmanı Doç. Dr. Eyüp Gemici, özellikle Beden Kitle İndeksi 35’in üzerinde olanlar için diyet ve idmanla çoklukla yüzde 5-10 ortası kilo verilebildiğini, diyet bırakıldığında ise bu kiloların süratle geri alındığını belirterek “Obezite cerrahisi ise bu döngüyü kırarak, birinci bir-iki yıl içinde fazla kiloların yüzde 60-80’inden kalıcı olarak kurtulmayı sağlamaktadır. Örneğin; sleeve gastrektomi (tüp mide ameliyatı) üzere prosedürler, mide hacmini küçülterek kişinin çok daha az besin tüketmesine dayanak olurken, iştah denetimini de iyileştirmektedir” diyor. Obezite cerrahisine ilginin son 10 yılda besbelli formda arttığını, ülkemizde her yıl 20 binden fazla kişinin obezite ameliyatı olduğunu belirten Doç. Dr. Gemici, ameliyat sonrası mutlaka kimi kurallara dikkat edilmesi gerektiğini vurguluyor. Genel Cerrahi Uzmanı Doç. Dr. Eyüp Gemici, obezite cerrahisi sonrası ihmale gelmez 5 değerli kuralı anlattı, değerli ihtarlar ve tekliflerde bulundu.
Doğru bir beslenme planı oluşturulmalı
Obezite ameliyatı sonrası hakikat bir beslenme planı oluşturulmazsa yeniden kilo alımı kaçınılmaz olur. Ameliyat sonrası birinci bir ay; sıvı ve yumuşak besinler tüketilmelidir. Öğünlerin küçük porsiyonlarla, yavaş tüketilmesi ve her lokmanın yeterlice çiğnenmesi koşuldur. Yüksek kalorili, yağlı yahut şekerli besinlerden uzak durulmalı, protein yüklü bir diyet uygulanmalıdır. Hastaların bu süreçte bir beslenme uzmanıyla çalışması, vitamin-mineral istikrarının sağlanması ve sürdürülebilir bir beslenme alışkanlığı kazanılması açısından kıymetlidir.
Yeterli ve istikrarlı sıvı tüketimi sağlanmalı
Ameliyat sonrası bedenin sıvı muhtaçlığı artar, zira sıvılar, kilo kaybı sürecinde metabolizmanın hakikat çalışmasını takviyeler. Fakat yapılan çalışmalara nazaran, hastaların yüzde 25’i kâfi sıvı tüketimini ihmal etmektedir. Günde en az 1,5-2 litre su tüketimi önerilirken, asitli içeceklerden ve fazla şeker içeren sıvılardan kaçınılmalıdır. Ayrıca, yemeklerle birlikte sıvı tüketimi mideyi çok doldurabilir ve sindirim üzerine olumsuz tesirleri olabilir. Yemeklerden en az 30 dakika evvel yahut sonra sıvı alınmalıdır. Sıvı tüketimindeki bu tertip, mide kapasitesinin korunması ve dehidrasyon (susuzluk) riskinin azaltılması açısından kritiktir.
Hareketsizlikten kaçının
Cerrahiden sonra fizikî aktivite hem kilo kaybını hızlandırır hem de bedenin kas-yağ istikrarını müdafaasına yardımcı olur. Obezite cerrahisi sonrası birinci 6 ayda sistemli antrenman yapan hastaların yüzde 85’inde daha başarılı kilo kaybı ve kas kütlesi korunumu gözlenmiştir. Birinci haftalarda yürüyüş üzere düşük yoğunluklu aktivitelerle başlanmalı, ilerleyen periyotta günde en az 30 dakika kas ve direnç idmanları üzere daha ağır programlara geçilmelidir. İdmanın, ameliyat sonrası kilo denetimini sağlamakla birlikte gerilim ve anksiyete idaresinde de tesirli olduğu kanıtlanmıştır.
Vitamin ve Mineral Desteklerine dikkat edin
Genel Cerrahi Uzmanı Doç. Dr. Eyüp Gemici “Obezite cerrahisinde, bilhassa emilim bozucu tekniklerin kullanıldığı operasyonlarda, vitamin ve mineral eksiklikleri yaygın görülmektedir. Bilimsel makaleler, ameliyat sonrası gereğince takip edilmeyen hastaların çok değerli bir kısmında B12 vitamini eksikliği ve demir eksikliği olduğunu belirtmektedir. Bu durum, kansızlık, yorgunluk ve bağışıklık sistemi zayıflığı üzere sıkıntılara yol açabilir. Bu nedenle, demir, B12 vitamini, D vitamini ve kalsiyum başta olmak üzere multivitamin ve mineral desteklerinin, doktor önerisiyle düzenli şekilde alınması zaruridir. Tertipli takiplerle kan kıymetlerinin denetim edilmesi, eksikliklerin vaktinde tespit edilmesini sağlar ve uzun vadeli sorunların önüne geçer” diyor.
Gerekirse ruhsal takviye almaktan kaçınmayın
Obezite cerrahisi, sırf fizikî değil, birebir vakitte ruhsal bir dönüşüm sürecidir. Ameliyat sonrası hastaların yüzde 20’sinde depresyon yahut anksiyete semptomları görülebilir. Bu nedenle, cerrahiden sonra ruhsal dayanak almak, hastaların yeni ömür şekillerine ahenk sağlamasında büyük rol oynar. Ayrıyeten, ameliyat sonrası toplumsal etrafın takviyesi de motivasyonu artırır. Aile bireyleri ve arkadaşlar, bu süreçte destekleyici bir tavır sergileyerek hastanın gayelerine ulaşmasını kolaylaştırabilir.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı