Kalpte en sık görülen ritim bozukluğu olan “atriyal fibrilasyon” kalbin küçük odacıklarının (kulakçıklar) ritminin büsbütün bozulması sonucu kalp atımlarında hızlanma ile düzensizlik olarak kendini gösteren ve ölümcül olabilen bir hastalık.
Toplumda yüzde 1-2 oranında izlenirken, ilerleyen yaşla bir arada görülme sıklığı giderek artıyor. 2020 yılında tahminen dünyada 50 milyon kadar atriyal fibrilasyon hastası olduğu belirtiliyor. Atriyal fibrilasyon ritim bozukluğunun en değerli riski ise kalpte pıhtı oluşumuna ve bunun sonucunda felce yol açabilmesi. Hastalık tıpkı vakitte kalp büyümesi ve yetersizliğine de neden olabiliyor. Acıbadem Altunizade Hastanesi Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Duhan Fatih Bayrak, nabız düzensizliği ve hızlanması, nefes darlığı ile çarpıntının bu hastalığın en besbelli sinyalleri olduğuna dikkat çekerek, “Özellikle minimal hareketle kalp suratının artması ve hastaların yürüyememeleri tipik bulgulardandır. Lakin atriyal fibrilasyon hastaların yüzde 10-15’inde sessiz seyredebildiğinden teşhis konulması gecikebiliyor. Bu nedenle bilhassa 50 yaşından itibaren rutin kardiyoloji muayenesi yaşamsal değer taşıyor” diyor. Aslında erken teşhis ve tedaviyle felç ve kalp yetmezliği riskleri azaltılabiliyor, hatta ortadan kaldırılabiliyor. Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Duhan Fatih Bayrak, atriyal fibrilasyonun tedavisinde dünyada 2021 yılından bu yana ülkemizde de bir yıldır uygulanan PFA (Pulsed Field Ablasyon) usulünün ön plana çıktığını belirterek, “Ritim bozukluğunu tetikleyen odakların ortadan kaldırılmalarına yönelik uygulanan bu prosedür etraf dokulara ziyan vermemek ve bu sayede tedaviye bağlı oluşabilecek önemli komplikasyonları önlemek ve süreç müddetini kısaltmak üzere son derece kıymetli avantajlar sağlıyor” diyor.
En değerli risk kalpte pıhtı oluşumu!
Normalde kalbimiz bir dakikada 60-100 ortasında atarken, atriyal fibrilasyonda bu sayı 120 – 150’ye kadar çıkabiliyor. Atriyal fibrilasyon ritim bozukluğunun getirdiği en kıymetli risk ise ‘kalpte pıhtı’ oluşumu! Kalp kulakçıklarının ritim bozukluğu nedeniyle düzgün kasılamamaları kalp içinde pıhtı oluşumuna ve pıhtının kan sirkülasyonuyla beyne gitmesi sonucu felce neden olabiliyor. Üstelik bu hastalıkta inme riski olağan popülasyona nazaran 5 kat artıyor! Ayrıyeten atriyal fibrilasyon müddeti uzadıkça kalpte vakitle yapısal bozukluklar oluşuyor, bu tablo da kalp kulakçıklarında büyüme nedeniyle kalp yetersizliğiyle sonuçlanabiliyor.
Amaç kalp ritmini olağana çevirmek, pıhtı riskini azaltmak!
Atriyal fibrilasyon günümüzde muvaffakiyetle tedavi edilebilen bir hastalık. Tedavisinde temel maksat kalp ritmini olağana çevirmek ve pıhtı riskini azaltmak. Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Duhan Fatih Bayrak, ritim bozukluğuna karşı çeşitli tedavi sistemlerine başvurulduğunu belirterek, “Pıhtı riski kan sulandırıcı ilaçlar ile azaltılıyor. Ritmi olağana çevirmek için de ritim bozukluğuna yönelik ilaçlar, kalbin elektriksel şoklaması ve ablasyon sistemleri kullanıyor. Isı bazlı ablasyon metotları; kriyobalon ile dondurma ve radyofrekans ile ısıtma aslına dayanarak uygulanıyor. Burada gaye ritim bozukluğunu tetikleyen odakların ortadan kaldırılması. Bu alanda yeni geliştirilen teknoloji de PFA (Pulsed Field Ablasyon) yöntemidir” diyor.
PFA formülüyle kısa müddette yüksek enerji!
Ritim bozukluğunu tetikleyen odakların ortadan kaldırılmasına yönelik uygulanan yeni ablasyon sistemi olan PFA (Pulsed Field Ablasyon) hastalara sağladığı değerli faydalar ile ön plana çıkıyor. Dünyada birinci kere 2021 yılında, ülkemizde de 2024 yılı içerisinde hudutlu sayıda uygulanmaya başlanan PFA (Pulsed Field Ablasyon) yolu ısı ya da soğuk enerji kullanan klasik ablasyon prosedürlerinden farklı olarak kalpte ritim bozukluğu oluşturan dokuya yüksek frekanslı ve kısa periyodik yüksek güç uygulamaları yaparak tesirli oluyor.
Hastanede yalnızca 1 gece yatış gerekiyor
PFA (Pulsed Field Ablasyon) metodu genel anestezi ya da derin sedasyon altında, hastanın teşebbüsü hatırlamayacağı yahut hissetmeyeceği formda uygulanıyor. Klasik anjiyografi metotlarına misal formda, sıklıkla sağ kasıktan toplardamar içine giriliyor ve ablasyon kateteri kalp içine ilerletiliyor. Ardından kusurlu odakların olduğu bölgelere PFA gücü veriliyor. Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Duhan Fatih Bayrak, atriyal fibrilasyon tedavisinde, öteki formüllerle benzeri formda yüzde 80 civarında muvaffakiyet elde edildiğini belirterek, “Hasta süreçten sonra bir gece hastanede yatıyor ve sonraki sabah taburcu oluyor. En fazla bir hafta sonra ise günlük ömrüne geri dönebiliyor” bilgisini veriyor.
Çevre dokulara ziyan vermiyor, kıymetli komplikasyonlar görülmüyor!
PFA (Pulsed Field Ablasyon) yolu hastaya pek çok fayda sağlıyor. Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Duhan Fatih Bayrak, PFA prosedürünün kalp dokusunda ısı tesiri oluşturmadığı için başka ablasyon yollarından farklı olarak kalp dokusuna spesifik tesir gösterdiğine ve bu sayede etraf dokulara ziyan vermediğine işaret ederek, “Dolayısıyla süreç sonrasında, hayati tehlikeye neden olabilen kalp fistülü oluşması, diyafram felci ve ablasyon bölgesinde toplar damar darlıkları üzere kıymetli komplikasyonlar PFA prosedüründe görülmüyor” diyor. Süreç mühletini bir saatten 30 dakikaya kadar kısaltan bu yol ritim bozukluğu oluşturan odakları ortadan kaldırıp atriyal fibrilasyonun tekrarlama riskini azaltıyor. Bunların yanı sıra bu ritim bozukluğunun daha sık izlendiği ileri yaş hastalarında da kısa süreç müddeti ve güvenlik özellikleri sayesinde rahatlıkla kullanılabiliyor.
Hastalar bunlara dikkat etmeli
Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Duhan Fatih Bayrak, işlem sonrasında hastanın dikkat etmesi gereken kuralları ise şöyle anlatıyor: “Yöntemin muvaffakiyetini arttırmak için hastanın yüksek tansiyon, diyabet ve uyku apnesi üzere hastalıklarının uygun halde tedavi edilmesi büyük bir değer taşıyor. Süreç sonrasında kan sulandırıcıların en az 2 ay, ritim bozukluğu ilaçlarının 3 ay civarında alınması gerekiyor. Süreç kasıktan girilerek yapıldığı için bir hafta spor yapılmaması, ıkınmak gerektiren işlerden uzak durulması ve birinci günlerde araç kullanılmaması, dikkat edilmesi gereken başka kuralları oluşturuyor. Sistemli ve orta şiddette idman yapılması, alkol tüketiminin kısıtlanması ve kilo verilmesi de yeniden önerilen kurallar ortasında yer alıyor.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı