Rüyaların, beynimizin uyku sırasında muhakkak bölgelerinin farklı formlarda çalışmasıyla oluştuğunu belirten uzmanlar, duygusal durumumuz ve bilinçaltı niyetlerimizin düşlerimizi şekillendirdiğini söylüyor.
Özellikle REM uykusunda faal hale gelen beyin bölgelerinin, canlı ve kıssası olan hayaller görmemizi sağladığını lisana getiren Uzman Klinik Psikolog Zeynep Betül Alp, “REM uykusundan çabucak sonra uyanan şahıslar hayallerini daha net hatırlayabilir. Lakin prefrontal korteksin düşük aktivite düzeyinden ötürü düşler süratle unutulmaya meyillidir.” dedi. Şuurlu hayal (lucid dream) görenlerin, hayallerinin farkında olup içeriğini yönlendirebildiklerine dikkat çeken Alp, tekrarlayan düşler ve kabuslarınsa çözümlenmemiş ruhsal mevzuların bilinçaltımızdaki yansımaları olabildiğini aktardı.
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Uzman Klinik Psikolog Zeynep Betül Alp, hayal görme düzeneğinin nasıl çalıştığını anlattı.
Uyku sırasında beynin muhakkak bölgeleri farklı biçimlerde çalışarak düşleri oluşturuyor…
Rüyaların, beynimizin uyku sırasında belli bölgelerinin farklı seviyelerde çalışmasıyla ortaya çıktığını hatırlatan Uzman Klinik Psikolog Zeynep Betül Alp, “Özellikle REM uykusunda, beyin sapı tarafından tetiklenen sinyaller, talamus aracılığıyla kortekse iletilir ve böylelikle canlı, öyküsü olan düşler görmeye başlarız.” dedi.
Bu süreçte amigdala ve hipokampus üzere hislerimizi ve hafızamızı yöneten bölgelerin etkin, mantıklı düşünme ve karar verme ile ilgili prefrontal korteksin aktivitesinin ise azalmış olduğunu lisana getiren Alp, “Bu yüzden düşlerde çoklukla mantık dışı olaylarla karşılaşır, gerçek hayatta pek mümkün olmayan senaryolar yaşayabiliriz.” açıklamasını yaptı.
Duygusal durumumuz ve bilinçaltı kanılarımız düşlerimizi şekillendiriyor!
Rüyalarımızın içeriğinin, günlük yaşantımız, zihnimizde kalan olaylar ve bilinçaltımızda biriken niyetlerle şekillendiğini aktaran Uzman Klinik Psikolog Zeynep Betül Alp, “Gün içinde yaşadığımız duygusal yoğunluk, gerilim yahut telaşlar, gece hayallerimizde tekrar karşımıza çıkabilir. Örneğin, bir imtihan gerilimi yaşayan kişi, düşünde hazırlıksız bir biçimde imtihana girdiğini görebilir. Bununla birlikte, uzun müddettir bilinçaltında kalan travmatik anılar yahut bastırılmış hisler da hayaller aracılığıyla işlenebilir.” dedi.
REM uykusu dışındaki evrelerde de düş görmenin mümkün olduğuna dikkat çeken Alp, “Rüya görmek sırf REM uykusuna mahsus değildir. NREM (Non-REM) evrelerinde de düşler oluşabilir, fakat bu düşler ekseriyetle daha kısa, daha az görsel ve daha düşünsel bir yapıya sahiptir. REM hayalleri daha hareketli, kıssa üzere akan ve duygusal istikameti güçlü hayaller olurken, NREM hayalleri daha kesimli, daha az canlı ve çoklukla fikir akışına benzeyen içerikler barındırır.” formunda konuştu.
Rüyaları hatırlamak alışkanlık meselesi…
Bazı beşerler hayallerini daha net hatırlarken, kimilerinin hiç hatırlamamasının kişisel beyin aktivitesiyle ilgili olduğunu açıklayan Uzman Klinik Psikolog Zeynep Betül Alp, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Özellikle REM uykusundan çabucak sonra uyanan şahıslar hayallerini daha net hatırlayabilir. Lakin prefrontal korteksin düşük aktivite düzeyinden ötürü düşler süratle unutulmaya meyillidir. Birebir vakitte hayal hatırlama alışkanlık problemidir. Hayal günlüğü tutan yahut hayallerine dikkat eden bireyler, vakitle daha fazla düş hatırlamaya başlar.”
Bazıları düşlerini yönlendirebiliyor…
Bilinçli hayal görme durumuna da değinen Uzman Klinik Psikolog Zeynep Betül Alp, “Lucid (bilinçli) hayal, kişinin düş gördüğünün farkında olduğu ve hatta duşun içeriğini kısmen denetim edebildiği özel bir hayal durumudur. Bu tıp düşlerde prefrontal korteksin olağandan daha fazla etkin olduğu görülür, yani şuurlu düşünme süreci hayal sırasında devreye girer. Lucid hayal gören bireyler, hayallerinde belli seçimler yapabilir, olayları yönlendirebilir ve bazen gerçek hayatta mümkün olmayan tecrübeler yaşayabilir.” açıklamasını yaptı.
Çözümlenmemiş ruhsal bahisler tekrarlayan hayallere neden olabiliyor…
Kabuslarınsa ekseriyetle bilinçaltında yer etmiş endişelerimizin, korkularımızın yahut travmatik tecrübelerimizin bir yansıması olduğuna vurgu yapan Uzman Klinik Psikolog Zeynep Betül Alp, “Özellikle gerilimli, dertli periyotlarda kabuslar daha sık görülebilir. Tekrarlayan düşler ise ekseriyetle çözümlenmemiş ruhsal hususlara işaret eder. Zihnimiz, anlamlandıramadığı yahut başa çıkamadığı bir durumu hayaller aracılığıyla tekrar tekrar işlemeye çalışır. Bu tıp hayaller, bilinçaltımızın bize kıymetli bir ileti vermeye çalıştığını gösterir.” dedi.
Rüyaların, beynimizin gizemli dünyasına açılan pencereler olduğunu tabir eden Alp, “Günlük yaşantımız, hislerimiz ve bilinçaltımız, uyku sırasında farklı hallerde ortaya çıkabilir. Düşlerin bilimsel açıdan nasıl işlediğini anlamak, hem psikolojimizin hem de beynimizin çalışma sistemini çözmemize yardımcı olabilir.” diyerek kelamlarını tamamladı.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı