Omurganın doğal anatomik yapısının dışına çıkarak S ya da C biçimini almasıyla oluşan skolyoz çoklukla bir omzun başkasından daha üstte görünmesiyle ortaya çıkıyor. Skolyozun; sırt yahut bel ağrısı, yorgunluk ve nefes darlığı üzere belirtileri olduğundan bahseden Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi Beyin ve Hudut Cerrahisi Yöneticisi Prof. Dr. Mehmet Çağlar Berk, “Hastalık ilerlemişse bacaklarda uyuşma, karıncalanma yahut güçsüzlük üzere bulgular da gündeme gelebilir. Görünüm açısından da estetik dertlere ve öz itimat meselelerine yol açan skolyozun erken teşhis sayesinde denetim altına alınabileceği bilinmeli” dedi.
Omurga eğriliği manasına gelen skolyozun, omuz yahut kalçanın asimetrik görünümü nedeniyle duruş bozukluklarına taban hazırladığını vurgulayan Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi Beyin ve Hudut Cerrahisi Yöneticisi Prof. Dr. Mehmet Çağlar Berk, “Eğriliğin ilerlediği olaylarda cerrahi formüllerden faydalanılıyor. Bu operasyonlarla hem fizikî görünüm düzeltiliyor hem de uzun vadede sıhhat meselelerinin önüne geçiyor. Son yıllarda skolyoz cerrahisinde değerli yenilikler ve gelişmeler var. Hem cerrahi teknikler hem de kullanılan materyaller açısından daha inançlı ve tesirli tedavilerle hastaların hayat kalitesi yükseliyor” halinde konuştu.
Ergenlik devri skolyoz oluşumu için riskli
Skolyozun birkaç farklı tipi olduğunu söyleyen Prof. Dr. Mehmet Çağlar Berk, “En sık görülen çeşidi ‘idiyopatik’; kesin bir nedeni olmamakla bir arada çocukluk ve ergenlik devrinde gelişir zira büyümenin hızlanmasıyla omurgadaki eğrilikler de belirginleşmeye başlar. Yetişkinlerde görülen dejeneratif skolyoz ise doğal yaşlanma süreciyle omurga yapılarının aşınması ve yıpranmasıyla ilişkilidir” dedi.
Skolyozun büsbütün önlenmesi her vakit mümkün olmasa da erken teşhis, uygun tedavi ve sağlıklı ömür alışkanlıkları sayesinde ilerlemesini durdurmak ya da yavaşlatmak mümkün diyen Berk, “Korse ve fizik tedavi üzere seçenekler, cerrahiye duyulacak muhtaçlığı da azaltıyor” açıklamasında bulundu.
Kişiye özel ameliyat planı mümkün
Skolyoz cerrahisinde son yıllarda değerli yenilikler ve ilerlemeler olduğunun altını çizen Prof. Dr. Mehmet Çağlar Berk, “Her geçen gün daha inançlı ve tesirli tedaviler geliştirilerek hastaların düzgünleşme süreci hızlandırılıyor, komplikasyon riski azaltılıyor ve tedavilerden daha düzgün sonuçlar alınabiliyor. Robotik cerrahi ve navigasyon sistemler sayesinde cerrahlar, omurgayı daha hassas biçimde düzeltebiliyor. Bu teknolojilerle daha muteber sonuçlara ulaşıldığı için mümkün aksilikler engelleniyor ve yine ameliyat muhtaçlığı azalıyor. Yara izleri ve dokulara verilen hasar da en az seviyede kalıyor. Ayrıyeten 3 boyutlu görüntüleme ve planlama, hastanın omurga yapısını daha âlâ anlayarak cerrahi stratejiyi bireye özel hale getirmeye yardımcı oluyor” dedi.
Eğriliğin derecesi arttıkça cerrahiye yaklaşılıyor
Skolyoz ameliyatının, eğriliğin 40-50 derece ve üstü üzere önemli düzeylere ulaştığı yahut başka tedavi usullerinin işe yaramadığı durumlarda devreye girdiğini vurgulayan Prof. Dr. Mehmet Çağlar Berk, “Ameliyat kararı; eğriliğin derecesine, ilerleme suratına, hastanın yaşına ve omurga büyüme potansiyeline bağlı olarak değişiyor. Hastanın ömür kalitesini artırmayı amaçlayan cerrahi müdahalenin yolu ise; skolyozun tipine, şiddetine ve hastanın yaşına nazaran farklılaşıyor. Süreçten sonra skolyozun neden olduğu sırt ağrıları, teneffüs sıkıntıları üzere şikayetler azalıyor yahut büsbütün kayboluyor” biçiminde konuştu.
Operasyondan birkaç hafta sonra rutine dönülebilir
Genellikle genel anestezi altında gerçekleştirilen ameliyat mühletinin 1-2 saat ortasında değiştiğini belirten Berk, “Cerrahi sırasında oluşabilecek enfeksiyon, kanama, hudut hasarı yahut omurganın tam olarak kaynamaması üzere riskler, tecrübeli bir grup tarafından en aza indirilir. Birtakım durumlarda hastanede bir müddet yatış gerekebilse de düzgünleşme döneminin bireyden şahsa değişebileceği unutulmamalı. Hastalar çoğunlukla birkaç hafta içinde günlük aktivitelerine dönerken, tam düzgünleşme 6 ay ile 1 yıl ortasında sürebilir. Olağan bu noktada fizik tedavi de kıymetli bir etken” dedi.
Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi Beyin ve Hudut Cerrahisi Uzmanı Dr. Emre Zorlu ise, “Skolyoz cerrahisinin başarılı sonuçlar vermesi için hastanın ameliyat sonrası nizamlı denetimlerini yaptırması ve hekimin önerdiği idman programlarına uyması da değerli konulardan biri” biçiminde konuştu.
Uzm. Dr. Emre Zorlu, skolyozu önlemek için 7 tavsiye paylaştı:
- Erken teşhise ehemmiyet verin. Sorunun erken teşhisinde korse kullanımı üzere cerrahi dışı tedavi metotlarla eğriliğin ilerlemesi durdurulabilir.
- Dik durun. Yeterli bir postür omurgayı korur. Çocukluk ve ergenlik devrinde gerçek oturma, ayakta durma ve ahenge alışkanlıklarının kazanılması çok kıymetli.
- Ağır sırt çantalarından kaçının. Bilhassa çocuklarda ağır sırt çantaları skolyoz gelişme riskini artırabilir. Çantalar iki omuzdan istikrarlı formda taşınmalı ve çok ağır olmamalı.
- Kaslarınızı güçlü tutun. Omurga ve karın kaslarını güçlendiren antrenmanlar omurgayı dayanaklar ve sağlıklı duruşu müdafaaya yardımcı olur.
- Esnekliğinizi sağlayacak sporlar yapın. Bilhassa yoga ve pilates omurga sıhhati için yararlıdır.
- Kemik sıhhatinizi önemseyin. Çocukluk ve ergenlik periyodunda kâfi ölçüde kalsiyum ve D vitamini almak kemik sıhhatini dayanaklar, skolyozun gelişme riskini azaltır.
- Dengeli beslenin. Beden gelişimi için gerekli besin öğelerini sağlayan istikrarlı bir diyet, sağlıklı bir omurga gelişimine katkıda bulunur.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı