Pnömoni, toplumda yaygın bilinen ismiyle “zatürre” virüs, bakteri yahut mantarlar nedeniyle akciğer dokusunda bulunan hava keseciklerinin enfeksiyonu olarak tanımlanıyor. Soğuyan havanın beden direncini düşürmesi, grip üzere üst teneffüs yolu enfeksiyonlarındaki artış ve mikropların kolay kolay yayıldığı kapalı ortamlarda sık vakit geçirilmesi nedeniyle zatürre sonbahar ve kış aylarında daha fazla görülüyor. Hastalık bilhassa bağışıklık sistemi zayıf olan yaşlılar, kronik hastalığı olan bireyler ile çocuklarda daha önemli seyredebiliyor ve tablo süratli bir şekilde kötüleşebiliyor. Acıbadem Fulya Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Reha Baran, zatürre belirtileri fark edildiğinde tıbbi yardım almanın son derece değerli olduğuna dikkat çekerek, “Hava keseciklerinde oluşan enfeksiyon oksijen alımını zorlaştırarak öksürük, yüksek ateş, nefes darlığı ve göğüs ağrısı üzere semptomlara yol açıyor. Bu çeşit yakınmalarda vakit kaybetmeden tabibe başvurulması büyük bir kıymet taşıyor. Çünkü, zatürre enfeksiyonlara bağlı mevt nedenleri ortasında birinci sırada yer alıyor. Tedaviye erken başlamak ise ekseriyetle güzelleşme sürecini hızlandırıyor ve komplikasyon riskini azaltıyor” diyor.
En sık teneffüs yoluyla bulaşıyor!
Zatürre bulaşıcı bir hastalık ve çoğunlukla teneffüs yoluyla bulaşıyor. Hastalığa neden olan etkenlerin bulaşma riski, virüslerin yahut bakterilerin cinsine nazaran değişiyor. Bilhassa kalabalık ortamlarda, hastanelerde yahut kapalı yerlerde bulunmak bulaşma riskini artırıyor. Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Reha Baran, zatürrenin en yaygın olarak teneffüs yoluyla bulaştığına işaret ederek, “Bakteriler, virüsler yahut mantarların neden olduğu zatürre etkenleri; hastanın öksürmesi, hapşırması yahut konuşması sırasında etrafa yayılan küçük damlacıklarla sağlıklı bireylere geçebiliyor. Enfekte yüzeylere dokunduktan sonra ellerin ağza, buruna yahut göze temas ettirilmesiyle de mikroplar bedene girebiliyor. Bunların yanı sıra ender olmakla birlikte, bilhassa doğum sırasında yahut sonrasında yeni doğan bebeklerde, anneden kan yoluyla bulaşma da görülebiliyor.”
En yaygın görülen belirtilerine dikkat!
Zatürrenin belirtileri hafif ya da şiddetli olabiliyor. Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Reha Baran, zatürrenin belirtilerini şöyle sıralıyor: “Balgamlı yahut kuru öksürük, bazen titremenin ve çok terlemenin de eşlik ettiği yüksek ateş, teneffüsün hızlanması ve nefes alıp vermede zorlanma ile halsizlik, en yaygın görülen belirtilerini oluşturuyor. Derin nefes alırken yahut öksürürken ekseriyetle batıcı bir göğüs ağrısı hissedilebiliyor. Baş ağrısı, kas ve eklem ağrıları, mide bulantısı ve kusma ile iştah kaybı zatürrenin öbür belirtilerini oluşturuyor. Bilhassa yaşlılarda ve bağışıklık sistemi zayıflamış bireylerde şuur bulanıklığı yahut baş karışıklığı da görülebiliyor”
Hastaneye yatış gerekebiliyor!
Zatürrenin tedavisi hastalığa sebep olan mikroorganizmaya nazaran değişiklik gösterse de çoklukla antibiyotikler yahut antiviral ilaçlar kullanılıyor. Bakteriyel zatürre vakalarında antibiyotiklerin en yaygın tedavi sistemi olduğunu belirten Prof. Dr. Reha Baran, “Pnömoniye virüsler, örneğin grip virüsü neden oluyorsa antiviral ilaçlar kullanılabiliyor. Ateş, baş ağrısı ve kas ağrıları üzere semptomların hafifletilmesi için doktor tarafından ateş düşürücü ve ağrı kesici ilaçlar önerilebiliyor” diyor. Ağır zatürre tablolarında ise bilhassa yaşlılar, çocuklar ve bağışıklık sistemi zayıf olan hastalar için hastane yatışı gerekebildiğine işaret eden Prof. Dr. Reha Baran, bu durumda damar yoluyla verilen antibiyotikler, sıvı tedavisi ve oksijen takviyesi üzere daha ağır tedavilerin uygulandığını belirtiyor.
Bol su içmek ve istirahat çok önemli!
Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Reha Baran, zatürre oluştuğunda bedenin sıvı kaybına uğrayabildiğini vurgulayarak, “Bu nedenle bol su içmek, bedenin hidrasyonunu sağlamak ve mukusun incelmesine yardımcı olmak için kıymet taşıyor. Ayrıyeten beden enfeksiyonla savaşırken kâfi dinlenme güzelleşme sürecini hızlandırıyor. Hasebiyle hastaların mümkün olduğunca dinlenmeleri gerekiyor” bilgisini veriyor.
Zatürreye karşı 7 tesirli önlem!
Zatürre, aslında birtakım tedbirlerle büyük oranda önlenebiliyor. Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Reha Baran, zatürre riskini değerli ölçüde azaltabilen tedbirleri şöyle özetliyor:
Aşınızı yaptırın: Zatürre aşısı bu hastalığı önlemenin en tesirli yollarından biri. Bilhassa risk grubundakiler (5 yaş altı çocuklar, 65 yaş üstü bireyler ve kronik hastalığı olanlar) için pnömokok aşısı öneriliyor. Ayrıyeten grip virüsü de zatürreye yol açabileceği için yıllık grip aşınızı yaptırmayı ihmal etmeyin.
Ellerinizi sık sık yıkayın: Mikropların yayılmasını önlemek için ellerinizi sık sık ve gerçek halde yıkamanız çok kıymetli. Bilhassa dışarıdan geldikten sonra, yemeklerden evvel ve hasta bireylerle temas sonrasında ellerinizi yıkamayı ihmal etmeyin.
Sigarayı kesinlikle bırakın: Sigara, akciğerlerin savunma sistemini zayıflatıyor ve zatürre riskini artırıyor.
Kalabalık ortamlardan kaçının: Özellikle salgın periyotlarında, kalabalık ve kapalı ortamlarda bulunmak bulaşma riskini artırıyor. Mümkünse bu çeşit yerlerden kaçının, gitmek zorundaysanız maske kullanın.
Hasta bireylerden uzak durun: Zatürre bulaşıcı olabileceği için hasta bireylerle yakın temastan kaçının.
Odanızı sık sık havalandırın: Bulunduğunuz ortamdaki mikrop ölçüsünün azalmasını sağlayacağı için odanızı her gün en az 3 sefer olacak formda 15’er dakika havalandırın. Ayrıyeten klimalarınızı nizamlı temizletmeyi de alışkanlık edinin.
Bağışıklık sisteminizi güçlendirin: Sağlıklı bir bağışıklık sistemi enfeksiyonlarla daha âlâ uğraş ediyor. İstikrarlı beslenme, kâfi uyku ve tertipli idman, bağışıklık sisteminizi güçlendirmeye yardımcı olacaktır.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı