Göz yüzeyini nemli tutan gözyaşı üretiminin gereğince olmaması ya da gözyaşının kalitesinin bozulması sonucu ortaya çıkan göz kuruluğu, gözlerde yanma, batma, kızarıklık ve yabancı cisim hissi üzere belirtilerle kendini gösteriyor.
İstanbul Atlas Üniversitesi Tıp Fakültesi Göz Hastalıkları Ana Bilim Kolu Lideri Doç. Dr. Hasan Kızıltoprak, kış mevsiminde kuru ve soğuk havaların ve bilhassa kapalı alanlarda kullanılan ısıtma sistemlerinin, havadaki nem oranını düşürerek gözlerin kurumasına yol açabileceğini söyledi. Kapalı alanlarda nemlendirici aygıtlar kullanmak, bol su tüketmek ve yapay gözyaşı damlalarıyla gözleri nemlendirmenin yararlı olabileceğini belirten Kızıltoprak, Omega-3 yağ asitlerinden varlıklı bir diyetin gözyaşı kalitesini güzelleştirmede tesirli olabileceğini kaydetti.
İstanbul Atlas Üniversitesi Tıp Fakültesi Göz Hastalıkları Ana Bilim Kolu Lideri Doç. Dr. Hasan Kızıltoprak, göz kuruluğunun nedenleri ve önlenmesine ait değerlendirmede bulundu.
Göz kuruluğunun, göz yüzeyini nemli tutan gözyaşı üretiminin gereğince olmaması ya da gözyaşının kalitesinin bozulması sonucu ortaya çıkan bir durum olduğunu belirten Kızıltoprak, “Gözyaşının eksikliği yahut kalitesindeki sorun, göz yüzeyinin kurumasına ve tahriş olmasına neden olur. Bu durum, gözlerde yanma, batma, kızarıklık ve yabancı cisim hissi üzere belirtilerle kendini gösterir” dedi.
Menopoz devrinde tetiklenebiliyor
Göz kuruluğunun esas nedenlerini uzun müddet bilgisayar yahut telefon ekranına bakmak, rüzgârlı yahut kuru havalarda bulunmak ve yaşlanmaya bağlı olarak gözyaşı üretiminin azalması olarak sıralayan Kızıltoprak, “Ayrıca hormonal değişiklikler, bilhassa menopoz periyodunda bayanlarda, göz kuruluğunu sıkça tetikleyebilir. Bunun yanında antihistaminik, antidepresan yahut beta bloker üzere ilaçların kullanımı da gözyaşı üretimini olumsuz etkileyebilir” ihtarında bulundu.
Uzun müddet kontakt lens kullanımı da kuruluğa neden olabilir
Bazı sıhhat sıkıntılarının da göz kuruluğuna yol açabileceğini kaydeden Kızıltoprak, “Örneğin Sjogren Sendromu, diyabet yahut romatoid artrit üzere hastalıklar gözyaşı bezlerini etkileyebilir. Uzun mühlet kontakt lens kullanımı yahut LASIK üzere cerrahi müdahaleler de kuruluğa neden olabilir. Çevresel faktörler, beslenme eksiklikleri (özellikle omega-3 yağ asitleri) ve yetersiz su tüketimi de göz kuruluğunun yaygın sebeplerindendir” diye konuştu.
Gözde yanma, batma ve kuruluk hissi oluşuyor
Göz kuruluğunun ekseriyetle beğenilen yanma, batma yahut kuruluk hissiyle kendini gösterdiğini tabir eden Kızıltoprak, “Bazı beşerler, gözlerinde yabancı bir cisim varmış üzere rahatsızlık hissedebilir. Bilhassa ekran karşısında uzun mühlet vakit geçirdiğinizde yahut rüzgârlı, kuru bir ortamda bulunduğunuzda bu belirtiler daha da belirginleşebilir. Gözlerde kızarıklık, bulanık görme ve ışığa karşı hassasiyet de sık karşılaşılan öbür belirtiler arasındadır” dedi.
Gözlerde sulanma da görülebilir
Göz kuruluğunda bazen gözlerde sulanma da görülebildiğini söyleyen Kızıltoprak, “İlginç bir biçimde, göz kuruluğu olan bireylerde gözlerde sulanma da görülebilir. Bu, gözlerin kuruluğa reaksiyon olarak fazla ölçüde lakin yetersiz kaliteye sahip gözyaşı üretmesinden kaynaklanır. Ayrıyeten, göz kapaklarınız ağırlaşmış üzere hissedebilir ve kontakt lens kullanıyorsanız lenslerinizi takarken rahatsızlık duyabilirsiniz” dedi.
Kapalı alanlardaki ısıtma sistemlerine dikkat!
Göz kuruluğunun her mevsimde görülebildiğini lakin kimi mevsimsel faktörlerin bu durumu tetikleyebildiğini söz eden Kızıltoprak, “Örneğin yaz aylarında sıcak hava ve rüzgâr kuruluğa neden olabilirken, kış mevsiminde kuru ve soğuk havalar, bilhassa de kapalı alanlarda kullanılan ısıtma sistemleri, havadaki nem oranını düşürerek gözlerin kurumasına yol açabilir. Ayrıyeten kış aylarında rüzgârlı havalarda dışarıda bulunmak da gözyaşı buharlaşmasını artırabilir.
Kış mevsiminde göz kuruluğu yaşayanlar, gözlerinde yanma, batma, kızarıklık ve yabancı cisim hissi üzere belirtilerle daha sık karşılaşabilir. Kapalı alanlarda nemlendirici aygıtlar kullanmak, bol su tüketmek ve yapay gözyaşı damlalarıyla gözleri nemlendirmek bu periyotta epeyce faydalıdır” tavsiyesinde bulundu.
Gözyaşı ölçüsü ve kalitesi ölçülebiliyor
Göz kuruluğu teşhisinde ekseriyetle bir göz hekiminin yaptığı ayrıntılı muayenenin kâfi olduğunu belirten Kızıltoprak, şunları söyledi: “Doktor öncelikle şikayetlerinizi dinler ve belirtilerinizi kıymetlendirir. Göz yüzeyinizde rastgele bir tahriş yahut hasar olup olmadığını incelemek için özel boyalar kullanabilir. Bu boyalar, kuruluk nedeniyle göz yüzeyinde oluşmuş hasarları daha net görmeye yardımcı olur. Ayrıyeten gözyaşı ölçüsünü ve kalitesini pahalandırmak için ‘Schirmer Testi’ üzere kolay testler uygulanabilir. Bu testte, gözyaşı üretimini ölçmek için göz kapaklarınıza ince bir kâğıt şerit yerleştirilir. Daha ayrıntılı bir inceleme gerekirse, gözyaşı sinemasının ne kadar süratli buharlaştığını ölçen testler de yapılabilir. Birtakım durumlarda, kuruluğun altta yatan bir sıhhat sıkıntısından kaynaklanıp kaynaklanmadığını anlamak için öbür tıbbi testler gerekebilir. Hekiminizin yaptığı bu değerlendirmeler, gerçek teşhis ve uygun tedavi planı için hayli kıymetlidir.”
Suni gözyaşı damlaları kullanılabilir
Göz kuruluğunun ekseriyetle tedavi edilebilen bir durum olduğunu ve tedavinin altta yatan nedenlere nazaran şekillendirildiğini kaydede Kızıltoprak, “Hafif hadiselerde, yapay gözyaşı damlaları kullanmak epeyce tesirli bir usuldür. Bunlar göz yüzeyini nemlendirerek kuruluk hissini azaltır. Birebir vakitte ekran başında uzun mühlet vakit geçiriyorsanız, sık sık göz kırpmayı hatırlamak ve 20-20-20 kuralını uygulamak (her 20 dakikada bir, 20 saniye boyunca 20 metre uzağa bakmak) da rahatlama sağlayabilir” diye konuştu.
Omega-3 ve ceviz gözyaşı kalitesini güzelleştirmede tesirli oluyor
Doç. Dr. Hasan Kızıltoprak, daha önemli olaylarda hekimlerin gözyaşı üretimini artırmaya yönelik ilaçlar reçete edebildiğini ya da gözyaşının beğenilen daha uzun müddet kalmasını sağlamak için gözyaşı kanallarını kısmen kapatma (punctal tıkaç) tekniğini önerebileceğini kaydetti. Kızıltoprak, “Omega-3 yağ asitlerinden varlıklı bir diyet, gözyaşı kalitesini güzelleştirmede tesirli olabilir ve göz sıhhatinizi takviyeler. Bu nedenle balık, balık yağı destekleri, ceviz ve keten tohumu üzere besinleri tüketmeye itina gösterin. Şayet göz kuruluğunuz Sjogren sendromu, diyabet yahut romatoid artrit üzere altta yatan bir hastalıktan kaynaklanıyorsa, bu hastalıkların tedavi edilmesi de göz kuruluğunun denetim altına alınmasına yardımcı olur. Tedavi sürecinizde göz hekiminizle sistemli irtibatta olmanız hayli önemlidir” diye konuştu.
Kornea katmanı ziyan görebilir
“Göz kuruluğu tedavi edilmez yahut ihmal edilirse, vakitle göz yüzeyinde daha önemli problemler ortaya çıkabilir” ihtarında bulunan Kızıltoprak, “Örneğin gözdeki kornea katmanı kuruluk nedeniyle ziyan görebilir ve bu durum enfeksiyon riskini artırabilir. Ayrıyeten daima tahrişe bağlı olarak korneada küçük yaralar ya da ülserler oluşabilir. Bu yaralar tedavi edilmezse, görme kaybına kadar varabilecek önemli komplikasyonlara yol açabilir” diye konuştu.
Günlük ömrü olumsuz etkileyebilir
Uzun periyodik göz kuruluğunun tıpkı vakitte hayat kalitesini de olumsuz etkileyebileceğini söz eden Kızıltoprak, “Gözlerde daima yanma, batma ve rahatsızlık hissi günlük aktiviteleri zorlaştırabilir. Bulanık görme ve ışığa hassasiyet üzere belirtiler nedeniyle okuma, bilgisayar kullanma yahut otomobil sürme üzere işler güçleşebilir. Bu yüzden göz kuruluğu belirtilerini hafife almamak ve sistemli bir halde tedavi uygulamak hem göz sıhhatinizi korumak hem de ömür kalitenizi artırmak için önemlidir” diye konuştu.
Bazı kolay lakin tesirli alışkanlıklar edinilebilir
Göz kuruluğunu önlemek için günlük hayatta kimi kolay ancak tesirli alışkanlıklar edinilebileceğini kaydeden Kızıltoprak, “Öncelikle bol su içmek bedeninizi nemli fiyat ve gözlerinizin kurumasını önlemeye yardımcı olur. Ayrıyeten gözlerinizi korumak için kuru ve rüzgârlı havalarda güneş gözlüğü kullanmayı ihmal etmeyin. Mesken yahut ofis ortamında ise nemlendirici aygıtlar kullanarak havadaki nem oranını artırabilirsiniz. Bu, bilhassa kış aylarında ısıtma sistemlerinin havayı kuruttuğu durumlarda hayli yararlıdır. Ekran başında uzun müddet vakit geçiriyorsanız sık sık göz kırpmayı unutmamalısınız. Şayet gözlerinizde kuruluk hissettiğiniz anlar oluyorsa yapay gözyaşı damlaları kullanmak da güzel bir tedbir olacaktır. Bu kolay adımlarla göz sıhhatinizi koruyabilirsiniz!”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı